Wrodzone wady serca to jedne z najczęstszych problemów kardiologicznych u noworodków i niemowląt – występują u około 8 na 1000 urodzonych dzieci. Niektóre są łagodne i nie wymagają leczenia, inne mogą stanowić zagrożenie dla życia. Wczesne wykrycie i odpowiednia interwencja medyczna mogą znacząco poprawić rokowania małego pacjenta.
🔍 Jakie są przyczyny wad serca?
Wrodzone wady serca mogą wynikać z różnych czynników:
✔️ Czynniki genetyczne – np. zespoły genetyczne, jak zespół Downa, Turnera czy DiGeorge’a, zwiększają ryzyko wad serca.
✔️ Czynniki środowiskowe – palenie papierosów, spożywanie alkoholu i niektórych leków przez matkę w czasie ciąży mogą wpływać na rozwój serca dziecka.
✔️ Infekcje w czasie ciąży – np. różyczka w pierwszym trymestrze ciąży może prowadzić do poważnych wad serca.
✔️ Choroby matki – cukrzyca ciążowa czy fenyloketonuria również mogą zwiększać ryzyko wystąpienia problemów z sercem u dziecka.
❗ Niepokojące objawy u noworodków i niemowląt:
Rodzice często jako pierwsi zauważają symptomy, które mogą wskazywać na wadę serca. Warto być czujnym, jeśli u dziecka występują:
✔️ Sinica – sine usta, paznokcie, zimne kończyny (może wskazywać na problemy z utlenowaniem krwi).
✔️ Problemy z oddychaniem – przyspieszony oddech, duszność, sapka.
✔️ Trudności z karmieniem – dziecko szybko się męczy, przerywa ssanie, ma słaby przyrost masy ciała.
✔️ Nadmierne pocenie się – szczególnie podczas karmienia lub snu.
✔️ Obrzęki – opuchnięte nogi, ręce lub powieki mogą wskazywać na niewydolność serca.
🔵 Objawy u starszych dzieci:
Niektóre wady serca mogą być wykryte dopiero w późniejszym wieku. Objawy, które powinny zaniepokoić rodziców, to:
✔️ Szybkie męczenie się podczas zabawy i aktywności fizycznej.
✔️ Częste omdlenia, zawroty głowy.
✔️ Uczucie kołatania serca, nieregularny rytm serca.
✔️ Ból w klatce piersiowej, zwłaszcza podczas wysiłku.
✔️ Nadmierna bladość lub sinica skóry.
🏥 Jakie badania pomagają wykryć wady serca?
🩺 Badanie prenatalne – Już podczas ciąży, dzięki badaniom USG, lekarz może wykryć nieprawidłowości w budowie serca płodu.
🩺 Osłuchiwanie serca – Pediatra może zauważyć szmery, które wymagają dalszej diagnostyki.
🩺 Pulsoksymetria – Proste, bezbolesne badanie mierzące poziom tlenu we krwi noworodka, wskazujące na ewentualne problemy z krążeniem.
🩺 ECHO serca (echokardiografia) – Szczegółowe USG serca, które dokładnie ocenia budowę i funkcję mięśnia sercowego.
🩺 EKG (elektrokardiografia) – Sprawdza rytm pracy serca i wykrywa ewentualne zaburzenia przewodzenia impulsów.
💙 Profilaktyka – czy można zapobiec wadom serca?
Choć nie każdej wadzie serca można zapobiec, przyszłe mamy mogą znacząco zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia:
✔️ Unikaj alkoholu, papierosów i narkotyków w ciąży.
✔️ Kontroluj choroby przewlekłe, takie jak cukrzyca.
✔️ Regularnie wykonuj badania prenatalne.
✔️ Zaszczep się przeciwko różyczce przed planowaną ciążą.
✔️ Unikaj niektórych leków w czasie ciąży – zawsze konsultuj ich przyjmowanie z lekarzem.
📢 Pamiętaj!
Każdy rodzic powinien być świadomy objawów, które mogą wskazywać na problemy kardiologiczne u dziecka. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą zapewnić dziecku zdrowe i szczęśliwe życie. Jeśli cokolwiek Cię niepokoi – nie zwlekaj, skonsultuj się z lekarzem!
❤️ Dbajmy o serca najmłodszych! ❤️
