Autyzm jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń neurorozwojowych, a jednocześnie jedną z najbardziej niezrozumianych niepełnosprawności. Charakteryzuje się trudnościami w komunikacji, interakcjach społecznych oraz specyficznymi wzorcami zachowań. Jednakże, w przeciwieństwie do niektórych innych dysfunkcji, autyzm nie ma zewnętrznych oznak, które byłyby od razu zauważalne. To właśnie sprawia, że osoby w spektrum często spotykają się z niezrozumieniem i brakiem wsparcia.
Niewidoczna niepełnosprawność – co to oznacza?
Niepełnosprawności można podzielić na widoczne i niewidoczne. Do tych pierwszych zaliczamy np. osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich czy niewidome, które korzystają z laski. W ich przypadku otoczenie często wykazuje większą wrażliwość i gotowość do pomocy. W przypadku autyzmu nie mamy do czynienia z oczywistymi oznakami, które sugerowałyby trudności danej osoby. To sprawia, że wiele osób z autyzmem spotyka się z niezrozumieniem i bywa ocenianych przez pryzmat społecznych oczekiwań, którym nie są w stanie sprostać.
Jakie trudności napotykają osoby w spektrum?
Osoby autystyczne mogą mieć trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji społecznych, co często bywa mylnie interpretowane jako nieuprzejmość lub brak zainteresowania. Mogą także przejawiać nadwrażliwość sensoryczną, co powoduje, że hałas, światło czy dotyk są dla nich przytłaczające. Ich potrzeba rutyny i powtarzalności może być odbierana jako upór lub sztywność myślenia. W rzeczywistości jednak są to objawy wynikające z funkcjonowania ich układu nerwowego.
Jak wspierać osoby autystyczne?
Zrozumienie i akceptacja to kluczowe elementy wsparcia. Ważne jest, aby społeczeństwo miało świadomość, że autyzm jest odmiennym sposobem odbierania świata, a nie wyborem czy kaprysem. Warto dostosować sposób komunikacji, dając osobie autystycznej więcej czasu na reakcję oraz unikać metafor, które mogą być dla niej niezrozumiałe. Tworzenie przyjaznego środowiska, uwzględniającego ich potrzeby sensoryczne i społeczne, pozwala osobom w spektrum lepiej funkcjonować w codziennym życiu.
Podsumowanie
Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, obchodzony 2 kwietnia, to doskonała okazja, by zwiększyć wiedzę na temat tej niewidocznej niepełnosprawności i zbudować bardziej społeczeństwo, które nie tworzy barier. Pamiętajmy, że osoby autystyczne nie potrzebują naszej litości, lecz zrozumienia, akceptacji i wsparcia w dostosowaniu świata do ich potrzeb. Każdy z nas może przyczynić się do tego, by stał się on bardziej przyjaznym miejscem dla wszystkich.