13 maja obchodzimy Europejski Dzień Profilaktyki Udarowej – ważną okazję do podniesienia świadomości na temat jednego z największych zagrożeń zdrowotnych współczesnego społeczeństwa. Udar mózgu jest jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności i śmierci w Europie, a mimo to wiele osób wciąż nie zna jego objawów ani nie zdaje sobie sprawy, że można mu skutecznie zapobiegać.
Czym jest udar mózgu?
Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu, które prowadzi do uszkodzenia komórek nerwowych. Wyróżniamy dwa główne typy udaru:
- Udar niedokrwienny – stanowiący około 85% przypadków, spowodowany przez zator lub zakrzep w naczyniu krwionośnym.
- Udar krwotoczny – związany z pęknięciem naczynia krwionośnego i wylewem krwi do mózgu.
Udar może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych – od przejściowych trudności w mówieniu czy poruszaniu się, aż po trwałe kalectwo, śpiączkę, a nawet zgon.
Profilaktyka – Twoja najskuteczniejsza broń
Dobrą wiadomością jest to, że nawet 80% udarów można zapobiec, jeśli odpowiednio wcześnie zadbamy o zdrowie i styl życia. Do najważniejszych elementów profilaktyki należą:
- Kontrola ciśnienia tętniczego – nadciśnienie to najczęstszy czynnik ryzyka udaru.
- Utrzymanie prawidłowego poziomu glikemii i cholesterolu.
- Rzucenie palenia i ograniczenie spożycia alkoholu.
- Regularna aktywność fizyczna – minimum 30 minut umiarkowanego wysiłku dziennie.
- Zdrowa dieta – bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i uboga w tłuszcze nasycone.
- Leczenie migotania przedsionków, które znacznie zwiększa ryzyko udaru niedokrwiennego.
- Regularne badania kontrolne, zwłaszcza po 55. roku życia.
Udar – liczy się każda minuta
Rozpoznanie objawów udaru i szybka reakcja mogą uratować życie i ograniczyć skutki neurologiczne. Pamiętaj o akronimie FAST (z ang. szybki):
- F (Face) – opadnięcie kącika ust lub asymetria twarzy,
- A (Arms) – niedowład jednej kończyny, trudność w uniesieniu obu rąk,
- S (Speech) – bełkotliwa mowa, trudności w mówieniu lub rozumieniu,
- T (Time) – czas jest kluczowy – natychmiast wezwij pomoc: 112.
Im szybciej pacjent trafi do szpitala, tym większe szanse na skuteczne leczenie i powrót do sprawności.
Pamiętaj: udar nie wybiera – ale Ty możesz wybrać profilaktykę
Z okazji Europejskiego Dnia Profilaktyki Udarowej zachęcamy wszystkich do refleksji nad swoim stylem życia, skonsultowania się z lekarzem i wykonywania regularnych badań kontrolnych. To niewielki wysiłek, który może uchronić przed dramatycznymi skutkami udaru.
Dbaj o swoje zdrowie – to najlepszy prezent, jaki możesz sobie podarować.